Lachen! Een man die compleet over de rooie gaat in de supermarkt omdat er geen appels meer in voorraad zijn. De video van
‘jonagoldman’ werd niet alleen honderdduizenden keren bekeken, intussen circuleren er ook tientallen grapjes en parodieën. Alleen:
voor heel veel mensen die zelf in een winkel werken, is de video niet grappig, maar vooral erg herkenbaar. Elke dag staat er ergens in
een supermarkt of een winkelketen een ‘jonagoldman’ personeel de huid vol te schelden.
“Dit viel nog mee”, zegt een vriendin die zelf in een grote winkelketen werkt. “De man van de appels hield nog afstand en dreigde
niet met fysiek geweld.” Zelf maakte ze – vorige week nog, maar dan zonder dat er een videocamera draaide – al erger mee. En ook
uit een recente enquête van vakbond ACV blijkt dat één op de drie werknemers wekelijks tot dagelijks geconfronteerd wordt met
verbaal geweld. Tien procent geeft zelfs aan dat er meerdere incidenten per dag zijn. Dat hoeft niet te verwonderen. Waar winkels
vroeger de rode loper uitrolden voor een klant, zien ze zich nu verplicht om een soort ‘douanepost’ aan de ingang te zetten. Zijn uw
handen ontsmet? Hebt u wel een kar genomen? Zit uw mondmasker goed? Winkelt u alleen? Wie ervoor koos om in een winkel
te gaan werken, deed dat aanvankelijk omdat hij of zij energie krijgt van het ‘bedienen’ van mensen. Niet om gendarme te spelen
over die enkelen die de regels niet respecteren, of wier stoppen doorslaan. En ook al oogt het hilarisch op een video, onschuldig
is dit soort getier niet. Ze zullen er niet mee te koop lopen, maar ik hoorde al verhalen van grote ketens waar personeel thuiszit na
paniekaanvallen.
Zowel de vakbond als winkeliersverenigingen bieden ondertussen cursussen ‘omgaan met agressie’ aan. Maar het zou uiteraard
nog beter zijn als we dat gedrag konden voorkomen. Als we een ‘ploeg van 11 miljoen’ zijn, moet die campagne misschien ook maar
benadrukken dat dat evengoed geldt wanneer we een nieuwe zetel gaan kopen, of in de rij staan bij de bakker. Het principe zou
doodeenvoudig moeten zijn: behandel de mensen in een winkel zoals je zelf ook behandeld zou willen worden. De mensen die er
werken, lopen elke dag een – gelukkig relatief beperkt – besmettingsrisico om ervoor te zorgen dat we te midden van een pandemie
kunnen blijven winkelen. Dat verdient respect in plaats van een scheldtirade.
Wat ik het mooiste vind in de video van ‘jonagoldman’ is dat hij uiteindelijk van het personeel tóch nog een paar appels krijgt. Ook
al werden ze dan net verrot gescholden, een winkelbediende is in het magazijn nog op zoek gegaan. Respect is ook dat: begrip
tonen voor die klant die – God weet wat hij misschien kort daarvoor had meegemaakt – door het lint gaat. Het is reden te meer om
ervoor te zorgen dat dat respect wederzijds geldt. Niet alleen dokters of verplegers verdienen applaus in deze crisis. Evengoed zijn er
coronahelden die er elke dag weer voor zorgen dat er jonagolds zijn.